From De Volkskrant, Friday September 23,2022, V2.

***

Russische ondernemers deponeren bestaande luxemerken in handelsregister

BAS KIST

Na de Russische inval in Oekraïne hebben internationale bedrijven massaal Rusland verlaten, van Ikea tot McDonald’s. Die uittocht betekent nog niet dat de bekende logo’s van modeketens, fastfoodzaken en luxe-merken ook uit het Russische straatbeeld verdwijnen. Ze blijven, al dan niet in gewijzigde vorm.

Als reactie op westerse sancties zijn enkele Russische ondernemers bovendien wereldberoemde (luxe)merken gaan deponeren in het Russische merkenregister, van Adidas tot Zara en van ‘Alfa & Romeo’ tot Gucci. Mogelijk doen ze dat uit financieel gewin, maar het lijkt ook een beetje op pesterij. Het gaat om meer dan driehonderd merken, blijkt uit onderzoek van Irene Calboli, hoogleraar rechten aan de A&M University in Texas, en Vera Sevastianova, doctoraal student aan de Hanken School of Economics in Helsinki.

Sommige gedeponeerde merken zijn exacte kopieën van het originele merk, andere zijn eerder een parodie of lookalike. Zo bracht een Russische onderneming niet alleen CoolCola op de markt (een mix van Coca-Cola en Pepsi), maar ook Fancy (wat op Fanta lijkt) en Street (een kopie van Sprite). Uit het Amerikaans-Finse onderzoek blijkt dat twee bedrijven en één individu verantwoordelijk zijn voor de helft van de aanvragen voor de ‘nieuwe’ merken in het Russische merkenregister.

Rospatent, het Russische merkenbureau, moet de aanvragen nog beoordelen. Indien het bureau zich aan de Russische merkenwet houdt, dan zou het deze registraties moeten weigeren, omdat ze te veel lijken op bestaande merken. Maar mogelijk vindt het Kremlin het wel best dat de ook in Rusland populaire internationale merken worden gekopieerd.

‘Natuurlijk is het merkenrecht een onderwerp van veel minder zorg in vergelijking met het verlies van levens, de vernietiging van steden en de vluchtelingencrisis als gevolg van de oorlog’, stellen onderzoekers Calboli en Sevastianova in het wetenschappelijke tijdschrift Harvard Journal of Sports and Entertainment Law. ‘Maar luxe modehuizen en de meeste westerse bedrijven hadden weinig keuze en werden gedwongen Rusland te verlaten. Hun vertrek betekent niet dat ze hun intellectuele eigendomsrechten ook verliezen.’